ေလာကီ၊ေလာကုတၱ ရာႏွစ္ျဖာေသာ သုခခ်မ္းသာ
မ်ဳိးကုိ မိခင္သည္လည္း မေပးႏုိင္၊ ဖခင္သည္လည္း
မေပးႏုိင္၊ ေဆြမ်ဳိးတုိ့သည္လည္း မေပးႏုိင္။
ေကာင္းစြာေစာင္႕ေရွာက္၊ ေဆာက္တည္အပ္ေသာ
စိတ္သည္သာလွ်င္ မိဘ၊ ေဆြမ်ဳိးတုိ့ထက္ ပိုမုိ၍ လူ၊
နတ္၊ နိဗၺာန္ သုံးတန္ေသာ ခ်မ္းသာကို ေပးစြမ္းႏိုင္၏။
(ဓမၼပဒ - ၄၄)

ခုလည္း စိတ္ညစ္ ေနာင္စိတ္ညစ္
မေကာင္းမႈ ျပဳတဲ့သူဟာ
ဒီဘ၀မွာလည္း
ကိုယ့္မေကာင္းကံကို ကိုယ္ေတြးၿပီး
၀မ္းနည္းစိတ္ညစ္ရသလို
ေနာင္ဘ၀မွာလည္း
ကိုယ့္မေကာင္းကံရဲ႕ အက်ိဳး
ဆင္းရဲဒုကၡအမ်ိဳးမ်ိဳးကို
ကုိယ္ခံစားၿပီး
၀မ္းနည္းစိတ္ညစ္ရပါတယ္။
ပစၥဳပၸန္ဘ၀မွာပါ
၀မ္းနည္းစိတ္ညစ္ရတာပါ။
မေကာင္းမႈျပဳတဲ့သူဟာ
ကိုယ္ျပဳထားတဲ့ မေကာင္းမႈရဲ႕
ညစ္ႏြမး္မည္းေပမႈကို ျမင္ရတိုင္း
၀မ္းနည္းပူေဆြးရ၊
စိတ္ပင္ပန္းဆင္းရဲရပါတယ္။


အျပစ္ေျပာမွန္ရင္ ေရႊအိုးေပးသူ
အမွန္တကယ္မွားယြင္းေနတဲ့
ကိုယ့္ရဲ႕ အျပစ္ကို
သေဘာထားမွန္မွန္နဲ႕
ေ၀ဖန္ေထာက္ျပတတ္သူ၊
လိုအပ္ရင္ လိုအပ္သလို
ႏိွမ့္ခ် ေျပာဆိုဆံုးမတတ္သူ၊
အျပစ္ေထာက္ျပ
ႏွိပ္ခ်ဆံုးမႏိုင္ေလာက္ေအာင္လည္း
ပညာအစစ္ဥာဏ္အႏွစ္ရွိသူကို
ေရႊအိုးျမႇဳပ္ထားတဲ့ေနရာ
ညြန္ျပလာသူတစ္ေယာက္လို
သေဘာထားၿပီး ဆည္းကပ္ရပါမယ္။
အဲဒီလို ပညာရွိမ်ိဳးကို
ဆည္းကပ္ေပါင္းသင္းတဲ့သူဟာ
ျမင့္ျမတ္သည္ထက္ ျမင့္ျမတ္
တိုးတက္သည္ထက္ တိုးတက္လာႏိုင္ပါတယ္။
ဘယ္ေတာ့မွ မယုတ္ညံ့
ဘယ္ေတာ့မွ မဆုတ္ယုတ္ႏိုင္ပါဘူး။

၀ီရိယရွိမွ အေနျမတ္

အေတြးအေတာေတြနဲ႕
ေငးေမာပ်င္းရိၿပီး
အခ်ိန္ျဖဳန္းေနသူ
ႀကိဳးစားအားထုတ္မႈ
လံု႕လ၀ီရိယမရွိသူရဲ႕
ႏွစ္ေပါင္းတစ္ရာ
အသက္ရွင္ရျခင္းထက္
ခိုင္ၿမဲတဲ့ လံု႕လ၀ီရိယနဲ႕
စိတ္ဇြဲသန္သန္
ႀကိဳးစားအားထုတ္သူရဲ႕
တစ္ရက္တာ
အသက္ရွင္ရျခင္းက
အဆေပါင္းမ်ားစြာ
ပိုၿပီး ျမင့္ျမတ္ပါတယ္။

မိတ္ေကာင္းကိုသာ ေပါင္းသင္းပါ
မေကာင္းမႈအကုသိုလ္နဲ႕ပဲ
ေမြ႕ေလ်ာ္ေပ််ာ္ပိုက္တဲ့
မိတ္ေဆြဖ်င္း မိတ္ေဆြညံ့ေတြထံ
လံုး၀ မခ်ဥ္းကပ္ပါနဲ႕။
မလုပ္သင့္တာေတြလုုပ္ဖို႕
အတင္းတိုက္တြန္းတတ္တဲ့
မိတ္ေဆြဆိုး မိတ္ေဆြယုတ္ေတြကို
လံုး၀ မေပါင္းသင္းပါနဲ႕။
ေကာင္းမႈကုသိုလ္နဲ႕ပဲ
ေမြ႕ေလ်ာ္ေပ်ာ္ပိုက္တဲ့
မိတ္ေဆြေကာင္း မိတ္ေဆြမြန္ေတြထံ
အၿမဲမျပတ္ ခ်ဥ္းကပ္ပါ။
လုပ္သင့္တာေတြလုပ္ဖို႕
အတင္းတိုက္တြန္းတတ္တဲ့
မိတ္ေဆြထူး မိတ္ေဆြျမတ္ေတြကို
မခြဲမခြာ ေပါင္းသင္းပါ။

အဆံုးအမႀကိဳက္မွ သူေတာ္ေကာင္း

အေၾကာင္းကိစၥ မေပၚခင္မွာလည္း
သြန္သင္တတ္ရမယ္။
မ်က္ေမွာက္မွာလည္း
ဆံုးမတတ္ရမယ္။
မ်က္ကြယ္ကေနလည္း
သြန္သင္တတ္ရမယ္။
တစ္ႀကိမ္တစ္ခါလည္း
ဆံုးမတတ္ရမယ္။
အႀကိမ္ႀကိမ္အခါခါလည္း
သြန္သင္တတ္ရမယ္။
မေကာင္းမႈအကုသိုလ္မလုပ္ေအာင္လည္း
တားျမစ္တတ္ရမယ္။
ေကာင္းမႈကုသိုလ္လုပ္ေအာင္လည္း
တိုက္တြန္းတတ္ရမယ္။
အဲဒီလို ဆံုးမသြန္သင္တတ္တဲ့သူကို
ပညာရွိသူေတာ္ေကာင္းေတြ
သိပ္ကို ခ်စ္ျမတ္ႏိုးၾကတယ္။
ပညာမဲ့သူ ညံ့ဆိုးေတြကေတာ့
လံုး၀ သေဘာမက်ၾကဘူးေပါ့။
(အတိုခ်ဳပ္)
ဆံုးမတတ္ရမယ္။
သြန္သင္တတ္ရမယ္။
မေကာင္းတာမလုပ္ေအာင္
တားျမစ္တတ္ရမယ္။
ေကာင္းတာလုပ္ေအာင္
တုိက္တြန္းတတ္ရမယ္။
အဲဒီလိုလူကို
သူေတာ္ေကာင္းေတြ
ခ်စ္တယ္။
သူညံ့ဆိုးေတြ မခ်စ္ဘူး။

ိုင္ဆိုင္မႈမွန္သမွ်
စြန္႔လႊတ္ဖို႔ ဝန္မေလးသူ

ထိပါးမႈမွန္သမွ်
ခြင့္လႊတ္ဖို႔ အဆင္သင့္ရွိသူ

မွားယြင္းမႈမွန္သမွ်
တြန္းလႊတ္ဖို႔ အင္အားျပည္႔သူ

အဲဒီလိုလူဟာ
ျမတ္စြာဘုရားရွင္န႔ဲ
အေနေဝးေပမယ့္
အေဝးေနမဟုတ္ပါဘူး။


ရွင္ဆႏၵာဓိက


လာတုန္းကလဲ တစ္ေဟာက္ထဲေနာ့
လက္တဲြေခၚကာ ေဖာ္မပါဘူး
ဥစၥာခ်ည္းႏွီး ကုိယ္ထီးတည္း

ၿပန္သြားေတာ့လဲ တစ္ေယာက္ထဲေနာ့
လက္တဲြေခၚကာ ေဖာ္မပါဘူး
ဥစၥာခ်ည္းႏွီး ကုိယ္ထီးတည္း
လာၿပီးေတာ့နား
မသြားေသးခင္ ခ်ိန္ေလးတြင္မွ
၀န္းက်င္ခက္ႏြယ္ ေႏွာင္ၾကိဳးတြယ္ၾက
ၿပံဳးရယ္မဲ့ငုိ ခ်စ္မုန္းပုိၾက
မလုိေဒါသ လုိေလာဘႏွင့္
ဘ၀ရိပ္ၿမံဳ ကၾကိဳးစုံခဲ့
ကံကုန္မုိးခ်ဳပ္ လက္တဲြၿဖဳတ္ကာ
သုတ္သုတ္ေဆာလွ်င္ ခရီးႏွင္သည္
အသင္ဧည့္သည္ပါတကား။
(ဗန္းေမာ္ေရြညိဳ)


၁ ။ စကားမ်ားမ်ား ေၿပာသၿဖင္႔ မမွန္မကန္ေသာ မုသာ၀ါဒ စကားမ်ားေၿပာမိၿခင္း ။
၂ ။ ပိသုဏ၀ါစာ ကုန္းတုိက္ ၊ ေခ်ာပစ္စကား ေၿပာဆုိမိၿခင္း ။
၃ ။ အက်ဳိးမဲ႔ေသာ သမၺပၸလာပ စကားေၿပာဆုိမိၿခင္း ။
၄ ။ ၾကမ္းတမ္းယုတ္မာေသာ ဖရုသ၀ါစာ စကားကုိေၿပာမိၿခင္း ။
၅ ။ ေသဆုံးပါက အပါယ္သုိ႔ လားရၿခင္း ။

ၿပီးဆုံးခဲ့တဲ့ အတိတ္အေၾကာင္း
ၿဖစ္မလာေသးတဲ့ အနာဂတ္အေၾကာင္းေတြကုိ
မလုိအပ္ဘဲေတြးေတာေနၿပီး
စိတ္ပင္ပန္းမေနသင့္ပါဘူး
မေသခင္ ကုိယ္တကယ္ပုိင္တဲ့
ပစၥဳပၸန္တစ္ခဏေလးမွာပဲ
စိတ္ကုိတည့္တည့္ခ်ထားၿပီး
လုပ္သင့္လုပ္ထုိက္တာကုိ
အေကာင္းဆုံးၿဖစ္ေအာင္လုပ္ရပါမယ္။။
ကိေလသာၿဖစ္မဲ့ကိစၥ
အကုသုိလ္ၿဖစ္မဲ့ကိစၥေတြမွာ
တြန္႔ဆုတ္တဲ့သူၿဖစ္ရပါမယ္။
ကိေလသာစိတ္မၿဖစ္ရဲ၊ အကုသုိလ္အလုပ္
မလုပ္ရဲတဲ့သူဟာ သူရဲေကာင္းအစစ္ပါ။
“တစ္ေလာကလုံးမွာ ကုိယ္ပုိင္တာ
ဘာမွမရွိပါလား”ဆုိတဲ့အသိစဲြစဲြၿမဲၿမဲရွိေနၿပီဆုိရင္
ရွိခ်င္တာမရွိလုိ႔လည္း မပူပန္ေတာ့ပါဘူး
ရွိၿပီးတာမရွိလုိ႔လည္းမဆူညံေတာ့ပါဘူး။။

(…အရွင္ဆႏၵဓိက)

အေကာင္းၿမင္၀ါဒနဲ႔
ဘ၀ကုိလက္ခံတုံ႔ၿပန္တာဟာ
သူေတာ္ေကာင္းေတြရဲ႔
တရားဓမၼၿဖစ္ၿပီး
အဆုိးၿမင္၀ါဒနဲ႔
ဘ၀ကုိ
လက္ခံတု႔ံၿပန္တာကေတာ့
သူယုတ္မာေတြရဲ ့
တရားဓမၼၿဖစ္ပါတယ္။
လက္ေတြ႔ဘ၀ထဲက
ဘယ္အေၾကာင္းအရာ၊
ဘယ္အၿဖစ္အပ်က္မ်ိဳးကုိ မဆုိ
ၾကည္လင္ေအးခ်မ္းတဲ့စိတ္
(ကုသုိလ္စိတ္)နဲ႔ရင္ဆုိင္ရင္
သူေတာ္ေကာင္း တရားဓမၼကုိ
လုိက္နာက်င့္သုံးရာ ေရာက္သလုိ
ညစ္ႏြမ္းပူေလာင္တဲ့စိတ္
(အကုသုိလ္စိတ ္ )နဲ႔
တုံ႔ၿပန္ရင္ေတာ့
သူယုတ္မာ တရားဓမၼကုိ
လက္ခံၿပဳက်င့္ရာ ေရာက္ပါတယ္.။

(အရွင္ဆႏၵဓိက)

"တရားမၾကိဳက္၊ လွ်ာစရုိက္ႏွင့္၊
လူမုိက္တစ္ေသာင္း၊ခ်ီးမြမ္းေရွာင္းလည္း၊
လူေကာင္းတစ္ေယာက္ၿပစ္တင္ေၾကာက္ေလာ့၊
ေရွ့ေနာက္မဆ၊လူ႔ဗာလတို႔၊
ဂုဏေဒါသ၊ႏွစ္၀က်ိဳးၿပစ္၊
စီစစ္ေၿမာ္ၿမင္၊မဆင္ၿခင္ဘူး၊
ဆုိခ်င္မက္ေမာ၊ဆုိလွ်င္ေဇာၿဖင့္
သေဘာအထုိက္၊ တုတ္နဲ႔ရုိက္သုိ႔၊
သူမုိက္ခ်ီးမြမ္းဂုဏ္နာႏြမ္း၏။"

(၁) ေသကၡပုဂၢဳိလ္ဟုထင္မွတ္ၿခင္း။

(၂) ရဟႏၱာဟု ထင္မွတ္ၿခင္း။

(၃) အရိယာတုိ႔ႏွင့္တူေသာအက်င့္ရွိၿခင္း။

(၄) တူေသာေနထုိင္ၿခင္းရွိၿခင္း။

(၅) တူေသာကၠေၿႏၵရွိၿခင္း။

(၆) တူေသာဆင္းရဲၿခင္းရွိၿခင္း။

(၇) တူေသာသည္းခံၿခင္းရွိၿခင္း။

(၈) တစ္ကုိယ္ထီးတည္း အက်င့္ရွိၿခင္း။

(၉) တစ္ကုိယ္ထီးတည္း ေမြ႔ေလ်ာ္ၿခင္း။

(၁၀)တစ္ေယာက္ထီးတည္း က်ိန္းေအာင္းၿခင္း။

(၁၁)မေကာင္းမႈမွရွက္ၿခင္း။

(၁၂)မေကာင္းမူမွလန္႔ၿခင္း။

(၁၃)သဓမၼ အက်င့္ကုိအားထုတ္ၿခင္း။

(၁၄)ကုသုိလ္၌ မေမ့ေလ်ာ့ၿခင္း။

(၁၅)သုက္လြတ္ၿခင္း ကာမမွဖဲၾကဥ္ၿခင္း။

(၁၆)ပါဠိကုိသင္ယူၿခင္း။

(၁ရ)အ႒ကထာသင္ယူၿခင္း။

(၁၈)သီလသမာဓိဂုဏ္တုိ႔၌ ေမြ႔ေလ်ာ္ၿခင္း။

(၁၉)ကင္းေသာတပ္မက္မႈရွိၿခင္း။

(၂၀)သိကၡာပုဒ္ေတာ္ကုိ ၿဖည့္က်င့္ၿခင္း။

(၂၁)ဖန္ရည္စြန္းေသာသကၤန္းကုိ ေဆာင္ၿခင္း။

(၂၂)ဦးၿပည္း ဦးေခါင္းရွိၿခင္း။